Մկրտության սուրբ խորհուրդը

Մեկ Տեր, մեկ հավատք, մեկ մկրտություն
Եփեսացիս 4։5

Հայ առաքելական տեսակետի համաձայն՝ Հիսուս Քրիստոսի Եկեղեցուն անդամակցությունը սկսվում է Սուրբ Մկրտությունից։ Ջրով և Եռամիասնական Աստծո անունով պատշաճ կերպով կատարված մկրտությունը միանգամյա իրադարձություն է՝ վերածնունդ (Հովհաննես 3։3) Այդպիսով կատարված մկրտությունը չի կարող կրկնվել կամ չեղարկվել:

Ո՞րն է մկրտության իմաստը:

Հայ Եկեղեցու կաթողիկոսությունը նշում է. «Մկրտությունն այն սուրբ խորհուրդն է, որը մաքրում է մեզ մարդկային սկզբնական մեղքից, վերստին ծնում Սուրբ Հոգու պարգևներով նորոգված կյանք և ընդունում Քրիստոսի Եկեղեցի»։ Այս նախադասությունը հստակ ցույց է տալիս, որ հայերի մեջ մկրտությունն առաջին հերթին հիմնված է «վերածնունդ» Յոհանինյան ըմբռնման վրա։ Մարդը դառնում է մկրտության կամ «վերածննդի լվացման և Սուրբ Հոգու նորոգության միջոցով» (Տիտ. 3, 5) փրկված Քրիստոսի կողմից։ Ծնողի արգանդից ծնված մարմինը ծնվում է Հոգուց մկրտության ժամանակ և դառնում նոր մարդ՝ ընդունված Աստվածային փրկության գործի Նոր Ուխտում: Այս առումով մկրտությունը, երբ պատշաճ կերպով կատարվում է, եզակի և անկրկնելի իրադարձություն է:

Բայց նաև մկրտության՝ որպես մասնակցություն Հիսուս Քրիստոսի մահվանն ու հարությանը Պողոսի ըմբռնումը (Ռոման 6.3 զ), որով մի կողմից պատկերված է իշխանափոխության պատկերը (մեղքի ստրկությունից մինչև «Քրիստոսի մեջ լինելը». Ռոման 6), բայց մյուս կողմից նաև Քրիստոսի մեկ մարմնի մեջ ընդգրկվելու գաղափարը (1 Կորնթ. 12։13 և Գալ. 3:27) ենթադրում է, որ իր անփոխարինելի տեղն ունի մկրտության հայկական ըմբռնման մեջ, համենայն դեպս, ըստ սուրբ Կյուրեղ Երուսաղեմացու դասախոսության։ Մկրտությունից առաջ մարդը Ադամի՝ հին մարդու կերպարն է, որը միայն մկրտության միջոցով է դառնում Քրիստոսի կերպարանքը՝ նոր մարդուն, որով նախ մահանում է Քրիստոսի հետ, ապա հարություն առնում նրա հետ։ Միայն այս վերածնունդից հետո է սկսվում մարդու իսկապես ազատ կյանքը Քրիստոսում:

Ամենակարևոր բաղադրիչը բոլոր մկրտվածների ձեռքբերումն է՝ «միասնություն հավատքի և Աստծո Որդու գիտության մեջ»՝ «կատարյալ մարդ դառնալու և Քրիստոսին իր կատարյալ կերպարանքով ներկայացնելու համար» (Եպ. 4, 13) Նոր Մարդը «վերաստեղծվում է իր Արարչի պատկերով» «որպեսզի ճանաչի նրան» և նրա հետ հարաբերությունների մեջ լինի, հաղորդության մեջ լինի: Եթե անգամ Հայ Եկեղեցում կատեքումենատը տևի ընդամենը երեք-չորս շաբաթ, պետք է հիշել, որ առանց հավատքի Եռամիասնական Աստծուն, առանց հավատքի առ Հիսուս Քրիստոս՝ որպես աշխարհի Քավիչ, մկրտությունը չի կարող փրկարար զորություն ունենալ։ Մկրտվողը պետք է մշտապես ամրապնդի իր հավատքը, որպեսզի կարողանա ավելի ու ավելի վայելել Սուրբ Հոգու խարիզմները: Նախապատրաստական փուլի համար բավական է, որ մարդը նախ շրջվի չարի իշխանությունից և դիմի Աստծուն՝ մշտապես հաստատելով իր հավատքը «Աստծո Որդու գիտությամբ»։ ©

Ո՞րն է մկրտության իմաստը:

Հայ Եկեղեցու կաթողիկոսությունը նշում է. «Մկրտությունն այն սուրբ խորհուրդն է, որը մաքրում է մեզ մարդկային սկզբնական մեղքից, վերստին ծնում Սուրբ Հոգու պարգևներով նորոգված կյանք և ընդունում Քրիստոսի Եկեղեցի»։ Այս նախադասությունը հստակ ցույց է տալիս, որ հայերի մեջ մկրտությունն առաջին հերթին հիմնված է «վերածնունդ» Յոհանինյան ըմբռնման վրա։ Մարդը դառնում է մկրտության կամ «վերածննդի լվացման և Սուրբ Հոգու նորոգության միջոցով» (Տիտ. 3, 5) փրկված Քրիստոսի կողմից։ Ծնողի արգանդից ծնված մարմինը ծնվում է Հոգուց մկրտության ժամանակ և դառնում նոր մարդ՝ ընդունված Աստվածային փրկության գործի Նոր Ուխտում: Այս առումով մկրտությունը, երբ պատշաճ կերպով կատարվում է, եզակի և անկրկնելի իրադարձություն է:

Բայց նաև մկրտության՝ որպես մասնակցություն Հիսուս Քրիստոսի մահվանն ու հարությանը Պողոսի ըմբռնումը (Ռոման 6.3 զ), որով մի կողմից պատկերված է իշխանափոխության պատկերը (մեղքի ստրկությունից մինչև «Քրիստոսի մեջ լինելը». Ռոման 6), բայց մյուս կողմից նաև Քրիստոսի մեկ մարմնի մեջ ընդգրկվելու գաղափարը (1 Կորնթ. 12։13 և Գալ. 3:27) ենթադրում է, որ իր անփոխարինելի տեղն ունի մկրտության հայկական ըմբռնման մեջ, համենայն դեպս, ըստ սուրբ Կյուրեղ Երուսաղեմացու դասախոսության։ Մկրտությունից առաջ մարդը Ադամի՝ հին մարդու կերպարն է, որը միայն մկրտության միջոցով է դառնում Քրիստոսի կերպարանքը՝ նոր մարդուն, որով նախ մահանում է Քրիստոսի հետ, ապա հարություն առնում նրա հետ։ Միայն այս վերածնունդից հետո է սկսվում մարդու իսկապես ազատ կյանքը Քրիստոսում:

Ամենակարևոր բաղադրիչը բոլոր մկրտվածների ձեռքբերումն է՝ «միասնություն հավատքի և Աստծո Որդու գիտության մեջ»՝ «կատարյալ մարդ դառնալու և Քրիստոսին իր կատարյալ կերպարանքով ներկայացնելու համար» (Եպ. 4, 13) Նոր Մարդը «վերաստեղծվել է իր Արարչի պատկերով» «նրան ճանաչելու» և նրա հետ հարաբերությունների, հաղորդակցության մեջ լինելու համար: Կատեքումենատը անփոխարինելի մասն է մկրտության ճանապարհին։ Թեև Հայ Եկեղեցում կատեքումենատը տևեց ընդամենը երեք-չորս շաբաթ, սակայն կարևոր է նշել, որ առանց Եռամիասնական Աստծո հանդեպ հավատքի, առանց հավատքի առ Հիսուս Քրիստոս՝ որպես աշխարհի Քավիչ, մկրտությունը չի կարող փրկարար զորություն ունենալ: Մկրտվողը պետք է մշտապես ամրապնդի իր հավատքը, որպեսզի կարողանա ավելի ու ավելի վայելել Սուրբ Հոգու խարիզմները: Նախապատրաստական փուլի համար բավական է, որ մարդը նախ շրջվի չարի իշխանությունից և դիմի Աստծուն՝ մշտապես հաստատելով իր հավատքը «Աստծո Որդու գիտությամբ»։©

Մկրտության ծես

Հայ եկեղեցում մկրտություն կարող է կատարել միայն ձեռնադրված քահանան կամ եպիսկոպոսը։ Երեք անգամ ջրի մեջ թաթախելով մկրտվածին՝ նա արտասանում է հետևյալ նախադասությունը. Քրիստոսի արյամբ գնված, մեղքի գերությունից ազատված՝ նա ստանում է Երկնային Հոր որդեգրումը և դառնում Քրիստոսի ժառանգակիցը և Սուրբ Հոգու տաճարը»։

Մկրտության կարևոր կանոններ

Կանոնական իրավունքի տեսանկյունից՝ Քրիստոսի Եկեղեցի մտնելը տեղի է ունենում մկրտության առեղծվածի միջոցով և ավարտվում է օծման և հաջորդաբար Հաղորդության խորհուրդին մասնակցելու միջոցով: Յուրաքանչյուր ոք, ով հրապարակայնորեն ընդունում է Եկեղեցու ուսմունքները և մկրտվում է եկեղեցական օրդոյի համաձայն, դառնում է Եկեղեցու լիիրավ անդամ՝ իրավունքներով և պարտականություններով: Եկեղեցու կանոնների համաձայն կատարվող մկրտությունը չի կարող կրկնվել:
  • Մկրտության սուրբ խորհուրդը սահմանվել է հենց մեր Փրկիչ Հիսուս Քրիստոսի կողմից, երբ նա մկրտվեց Հովհաննես Մկրտչի կողմից Հորդանան գետում:

  • Մկրտության միջոցով մարդը վերածնվում է Եկեղեցու ծոցում: Նա դառնում է Աստծո զավակը և այժմ կրում է Քրիստոսին որպես անտեսանելի և հզոր հագուստ:

  • Մկրտությունը տեղի է ունենում եկեղեցում: Այն կարող է մկրտվել տանը միայն բացառիկ դեպքերում:

  • Մկրտության նյութը ջուրն է՝ անկախ աղբյուրից (շատրվանից, գետից կամ ծովից) և ցանկացած տեսակի (ամպամած կամ պարզ):

  • Մկրտությունը կարող է տեղի ունենալ ցանկացած օր և օրվա ցանկացած ժամի:

  • Մկրտության ժամանակ երեխային Երրորդության անունով երեք անգամ ընկղմում են ջրի մեջ՝ խորհրդանշելով Քրիստոսի մահը, թաղումը և հարությունը։ Մեծահասակների մկրտության ժամանակ կատեքումենի դեմքը լվանում են մկրտության ջրով:

  • Հայ եկեղեցում հովանավորությունը ստանձնում է հայ եկեղեցում մկրտված տղամարդը։ Եկեղեցին կնքահոր մայրն է, նոր մկրտվածի հոգևոր հայրը։ Կնքահայրը իր քրիստոնեական գիտելիքներով և իր կյանքով պետք է օրինակ և տիպար լինի իր սանիկի համար։

  • Եթե մկրտվող անձը չափահաս է, նա պետք է հոգեպես պատրաստվի Մկրտության սուրբ խորհուրդը ստանալու համար: Մյուս կողմից, երեխան պետք է իր քրիստոնեական դաստիարակությունը ստանա իր իրական դաստիարակությանը զուգահեռ իր ծնողներից և կնքահայրերից:

  • Մկրտության խորհուրդը մատուցողը ձեռնադրված սպասավորն է։ Ոչ մի աշխարհական անձ չունի մկրտության խորհուրդը սպասավորելու լիազորություն:

  • Մկրտությանը պետք է տանել հետևյալը՝ փոքրիկ խաչ, նարոդի ժապավենը միացված սպիտակ և կարմիր թելից (խորհրդանշում է խաչի վրա Քրիստոսի կողոսկրից հոսող ջուրն ու արյունը) և մի փոքրիկ սպիտակ շոր, որով պետք է. ծածկել մկրտվածի դեմքը չորացել է.

Դարձիր հայ առաքելական քրիստոնյա

Ինչպե՞ս դառնալ Եկեղեցու մաս, ով կարող է մկրտվել Հայ Առաքելական եկեղեցում, ի՞նչ է նշանակում դարձի գալ մեկ այլ քրիստոնեական համայնքից և ի՞նչ է վերամուտը։ Այս հարցերի պատասխանները կարող եք գտնել այս բաժնում:

Եկեղեցու սուրբ խորհուրդները

ԱՌԵՂԾՎԱԾՆԵՐ

ԱՌԵՂԾՎԱԾՆԵՐ

ԱՌԵՂԾՎԱԾՆԵՐ

ԱՌԵՂԾՎԱԾՆԵՐ

ԱՌԵՂԾՎԱԾՆԵՐ

ԱՌԵՂԾՎԱԾՆԵՐ

ԱՌԵՂԾՎԱԾՆԵՐ

ԱՌԵՂԾՎԱԾՆԵՐ

Դառնալ անդամ!

Ձեր անդամավճարով աջակցեք Հայ Առաքելական Եկեղեցուն և նրա միաբանությանը: Ակտիվացիր հիմա: